Chrzan – Armoracia lapthifolia (Gilib.)- Chrzan pospolity (rodz. Brassicaceae)

Jest rośliną uprawną w ogrodach lub rosnącą dziko. Rozmnaża się przez korzenie, które należy pociąć na kawałki o długości 1 cm i posadzić na wiosnę lub jesienią.

Właściwości lecznicze
Surowcem są świeże korzenie (Radix Armoraciae). Ma działanie drażniące skórę, przeciwreumatyczne i bakteriobójcze.

Skład chemiczny
Zawiera glikozyd siarko cyjanowy (synigryna), który rozpada się do olejku gorczycowego.

Zastosowanie
We Francji, Szwajcarii i Holandii jest lekiem oficjalnym; w większości krajów uważany jako przyprawa dietetyczna. W polskiej medycynie ludowej sok z świeżo utartego chrzanu z dodatkiem amoniaku (1:1) wcierano w stawy z obrzękiem artretycznym i w zapaleniu ścięgien. Chrzan stosowany jest niekiedy w schorzeniach wątroby (ale nie stosujemy go w marskości wątroby!) i dróg żółciowych, a zewnętrznie – w postaci okładów w chorobach reumatycznych, w bólach stawowych i mięśniach oraz w nadwyrężeniu ścięgien.

Postacie leków

■Syrop z chrzanu. Do 10 dkg utartego świeżego chrzanu wlać ½ szklanki przegotowanej, ostudzonej wody, zostawić pod przykryciem na ½ godziny. Wycisnąć sok przez płótno, dodać 10 dkg miodu lub syropu. Zażywać 3 razy dziennie łyżkę stołowa; dzieci- łyżkę do herbaty.
■Okłady z miazgi. Świeży chrzan drobno utrzeć, miazgę przyłożyć na chore miejsca, przykrywając ceratką. Okład trzymać aż do uczucia silnego pieczenia. Jeśli skóra piecze jeszcze po zdjęciu okładu, należy wytrzeć ją do sucha, a następnie posmarować wazeliną lub tranem.
■Nalewka. Chrzanu świeżego około 10 dkg zalać szklanką wódki i odstawić na tydzień. Po tym czasie nalewkę odcedzić i wycisnąć przez gęste płótno. Otrzymaną nalewką nacierać chore miejsca.




ZIOŁA I ICH STOSOWANIE
B. Kuźnicka ,M. Dziak